کتاب ماهی سیاه کوچولو از مجموعه کتاب های کودکان صمد بهرنگی است. داستان این کتاب، داستان ماهی کوچکی است که به قصد به دست آوردن تجربیات متفاوت و عشق دیدن دریا از خانواده و دوستانش جدا شده و این سفر خطرناک را آغاز می کند. محوریت اصلی داستان، شجاعت و بی باکی ماهی کوچولو است. این کتاب در سال ۱۳۴۷ کتاب برگزیده سال شد. همچنین برنده جایزه ششمین نمایشگاه کودک در ایتالیا شد و هم اکنون به بسیاری از زبان ها ترجمه شده است.

ماهی سیاه کوچولو که در جویباری زندگی می کند، باور دارد که دنیا بزرگتر از جویباری باریک است و قصد دارد برای دیدن دنیایی بزرگتر دل را به دریا بزند. اما وقتی این موضوع را با دیگران مطرح می کند او را باور ندارند و کسی او را جدی نمیگیرد. به همین دلیل، تصمیم می گیرد تنهایی سفر کند. اما عاقبت، خود را در شکم مرغ ماهیخوار می بیند. نویسنده که سعی کرده چالش های یک تصمیم بزرگ را به دنیای کودکان بیاورد، نشان میدهد که ماهی کوچک، چگونه سعی می کند با شجاعت از پس مشکلاتش بربیاید. این کتاب به خوبی می تواند مفهوم شجاعت و سرسختی، داشتن رویاهای بزرگ و متمایز بودن را به دنیای کودکان بیاورد.